در این مقاله از وب سایت چسب جنوب، به بررسی چسب های اپوکسی و انواع کاربرد آنها میپرازیم.
چسب های اپوکسی، چسب های دوقسمتی هستند که از دو بخش رزین و سخت کننده یا هاردنر تشکیل شده اند.
دو قسمت رزینی و هاردنر در ظرف های جداگانه نگهداری میشوند، و هنگام خرید چسب اپوکسی هردوی آنها به صورت یک پکیج در اختیار مشتری قرار خواهد گرفت.
چسب های اپوکسی دسته ای از خانواده پلیمرها و پیش پلیمرهای واکنشی هستند که به آنها پلی اکسید میگویند.
درواقع چسب اپوکسی جزء خانوادهی رزین اپوکسی ها است که به پلی اکسی نیز معروف اند.
رزین اپوکسی ها با خود یا با کاتالیزور ها واکنش میدهند؛ و این واکنش متقاطع منجر به فرآیندی تحت عنوان پخت میشود.
طی فرآیند پخت چسب اپوکسی، که منجر به سخت سازی میشود، یک پلیمر حرارتی ایجاد شده که شامل خواص مکانیکی مطلوب، و مقاومت حرارتی و شیمیایی بالا است.
برخی از موادی که به عنوان واکنش دهنده استفاده میشوند؛ شامل:
- آمین های چند کارکردی
- اسیدها( و انیدریدها )
- فنول ها
- الکل ها
- تیول ها ( گاهی اوقات مرکاپتان نیز نامیده میشوند )
انواع چسب اپوکسی و کاربرد آنها
چسب های اپوکسی به دلیل خواص منحصربفردی که دارند دارای مصارف متعددی هستند، به خصوص به دلیل پیوند های بسیار مقاومی که ایجاد میکنند، بسیار مناسب تعمیرات هستند؛ همچنین از برخی چسب های اپوکسی برای پر کردن بین شکاف ها استفاده میشود.
از دیگر خاصیت های چسب اپوکسی قابلیت سمباده خوردن، رنگ خوردن، حفاری و سوراخ است؛ و همین ویژگی ها هستند که اپوکسی را برای استفاده در پروژه های مختلف مناسب میکند.
برخی از انواع چسب اپوکسی که با توجه به استفاده آنها فرموله میشوند:
- اپوکسی فلز
- اپوکسی چوب
- اپوکسی فایبرگلاس
- اپوکسی پلاستیک
- اپوکسی بتن
- اپوکسی حرارتی
- اپوکسی رنگی
- اپوکسی خمیری
کاربرد چسب اپوکسی فلز
یکی از انواع چسب های اپوکسی که میتواند کار با فلزات را آسان کند، چسب اپوکسی فلز است، و در خیلی موارد جایگزین جوشکاری، لحیم کاری، و پیچ و مهره باشد.
یکی از چسب اپوکسی های خیلی قوی برای چسباندن فلزات، اپوکسی لاکتایت است که مناسب برای فلز و بتن است.
این مدل از انواع چسب اپوکسی برای تعمیرات لوازم خانگی، دستگاه ها ، لوله کشی و اتصالات بسیار مناسب هستند؛ همچنین گزینه خوبی برای محکم کاری پیج و مهره ها به فلزات هستند.
این نوع چسب اپوکسی معمولا 10 دقیقه زمان میبرد تا خودش را بگیرد و بعد از گذشت 24 ساعت، فرآیند پخت آن کامل شده و میتوان گفت کاملا خشک شده است.
یکی دیگر از خاصیت این نوع چسب های اپوکسی این است که جریان الکتریکی را از خود عبور نمیدهند؛ و این مسئله آنها را برای آب بندی قطعات الکتریکی مناسب میکند.


کاربرد چسب چوب اپوکسی
چسب اپوکسی را یکی از انواع چسب چوب میدانند؛ زیرا نوعی از آن به نام چسب چوب اپوکسی وجود دارد که میتوان برای چسباندن روکش چوبی استفاده کرد.
این چسب ها به علت غلظتی که دارند به راحتی چکه نمیکنند، به همین دلیل برای استفاده در سطوح عمودی و ایستاده مناسب خواهند بود.
چسب اپوکسی چوب، معمولا به شما 6 دقیقه زمان برای خشک شدن میدهد، پس فرصت دارید تا آن را رنگ بزنید و به رنگ محیط در بیاورید.


چسب چوب اپوکسی آب رفت ندارد و در برابر آب مقاوم است؛ به همین دلیل است که چسب اپوکسی را برای استفاده در فضای باز مناسب میکند.
کاربرد چسب اپوکسی بتن
یکی دیگر از انواع چسب های اپوکسی، اپوکسی بتن است که برای پر کردن درز شکاف ها و منافذ بین کاشی ها و سنگ ها در پروژه های ساختمانی یا تعمیرات منزل استفاده میشود.
انواع مختلف چسب های اپوکسی زمان های پخت متفاوتی دارند، بنابر این اگر بردن و چسباندن قطعات بهم طول میکشد، میتوانید از نوع متناسب با کار خود استفاده کنید.


چسب اپوکسی پلاستیک
یکی دیگر از انواع چسب اپوکسی، چسب اپوکسی پلاستیک است که برای تعمیر و چسباندن قطعات پلاستیکی فرموله شده است.
معمولا استفاده از آنرا هنگام تعمیر لوله پی وی سی زیر سینک یا قسمت های پلاستیکی لوازم خانگی مان دیده ایم.


کاربرد چسب اپوکسی در کار های ساختمانی
چسب رزین اپوکسی خشک شده بسیار سخت و سفت میشود و میتوان آنرا با ساب و سمباده، به سطحی صاف و براق تبدیل کرد؛ همین خاصیت چسب اپوکسی باعث شده مقادیر بالایی از آن در ساختمان سازی و مشاغل مرتبط استفاده شود.
- همانطور که همه روزه در منازل مشاهده میکنیم، اکثر روکش های بی رنگ و بارنگ ام دی اف ها با چسب اپوکسی رو لایه چوبی چپسبیده میشوند.
همینطور در برخی موارد زمانی که فروشنده به شما میگوید که این ام دی اف روکش اپوکسی دارد؛ به این معناست که از چسب اپوکسی روی لایه ی بیرونی به عنوان محافظ رنگ استفاده شده، و در کنار مقاومت و استحکام بالا، به کار جلا و شفافیت میدهد.
اجرای اپن کابینت با روکش اپوکسی روی جزیره و دیواره ها از روکش اپوکسی استفاده شده است
2. از چسب اپوکسی برای ایجاد کف پوش های اپوکسی استفاده میشود، گاهی روی سیمان صاف و بدون ناهمواری، اپوکسی ریخته و آنرا پس از سخت شدن ساب زده و سطحی صاف و صیقلی ایجاد میکنند.


3. در ساختمان سازی برای چسباندن کف پوش های آماده نیز از چسب های اپوکسی میتوان استفاده کرد.


4. برای پر کردن درز سنگ هایی مانند تراورتن که سطحی بسیار متخلخل و پر از حفره دارند، از چسب های اپوکسی استفاده میکنند.
5. برای چسباندن قطعات سنگی، حتی سنگ اسلب های بزرگ با وزن بسیار بالا؛ بدین صورت عمل میکنند که چسب اپوکسی را به پشت سنگ میزنند، و سنگ با نفوذ به درز های سنگ، میتواند آنرا خیلی محکم به توری های نگهدارنده متصل کند.
6. در سال های اخیر استفاده های دیگری از رزین های اپوکسی شده و به از آن ها انواع اشیا و ظروف غذا خوردی و تزئینی را میسازند.
ساخت انگشتر با چوب و رزین اپوکسی ساخت گردنبند با رزین اپوکسی ساخت ظرف با رزین اپوکسی ساخت انواع قطعات زیبا و مستحکم با رزین اپوکسی ساخت میز با چوب و رزین اپوکسی
پخت یا عمل آوری در چسب اپوکسی چگونه است ؟
در طی فرآیند پخت چسب اپوکسی، زنجیره های مولکولی در مکان های فعال شیمیایی واکنش نشان میدهند و این واکنش منجر به تولید گرما میشود (ایجاد واکنش گرمازا) .
پیوند های کوالانسی که در این واکنش بین اپوکسید رزین و گروه های آمینی ( کاتالیزورها ) به وجود میآیند، تعیین کنندهی میزان استحکام اپوکسی خواهد بود.
مزایای چسب اپوکسی
شما با تنظیم فاکتور های مختلفی مانند دمای پخت، نوع رزین و نوع سخت کننده، میتوانید خواص مختلف اپوکسی مانند: استحکام میکانیکی، مقاومت حرارتی، مقاومت الکتریکی و شمیایی آن را با کاربرد مورد نظرتان تطبیق دهید.
مهمترین خواص چسب اپوکسی
- مقاومت حرارتی بالا
- مقاومت شیمیایی استثنایی
- مقاومت در برابر آب (ضد آب عالی)
- چسبندگی بالا
- خواص مکانیکی و الکتریکی عالی


طرز استفاده از چسب های اپوکسی
برای آنکه بدانید چگونه از چسب استفاده کنیم بهتر است نکاتی را در نظر بگیریم.
ابتدا توصیه میشود قبل استفاده از چسب اپوکسی، سطح مورد نظر را کمی سمباده بکشید و صیقل دهید تا ناهمواری های روی سطح از بین برود؛ دقت کنید که هرگونه گرد و غبار، چربی و آلودگی را به دقت از روی سطح پاک کنید.
چسب و قسمت سخت کننده را از سرنگ یا تیوپ مورد نظر خارج کنید و ابتدا کمی فشار دهید تا حباب هوا از آن ها خارج شود؛ سپس از هردو قسمت اپوکسی و هاردنر به تناسب 1:1 روی سینی مخصوص یا ظرف ریخته و با هم مخلوط کنید.
توجه داشته باشید که در صورت بهم زدن نسبت پیوند بین رزین ها به درستی تشکیل نمیشود.
حالا میتوانید قطعات مورد نظر خود را به مخلوط چسب آغشته کنید، سپس دو قطعه را محکم بهم بفشارید و صبر کنید تا خشک شود.
فرآیند پخت در انواع چسب های مختلف متفاوت است، با این حال روی اکثر بسته بندی چسب ها، زمان پخت چسب درج شده.
سوالات متداول:
چگونه چسب اپوکسی را پاک کنیم؟
اگر چسب اپوکسی فرآیند پخت را طی کرده است:
برای پاک کردن چسب اپوکسی که سفت و سخت شده است باید از روش های تهاجمی تری استفاده کنید.
الکل های رقیق کننده، رنگ بر ها و پاک کننده های چسب ممکن است کمی سطح آن را نرمتر کند، و در برخی مواقع ممکن است احتیاج به تراشیدن داشته باشید و حلال ها جوابگو نباشند.
از تماس انواع حلال با پوست خود داری کنید و تهویه برای محیط در نظر بگیرید تا بخارات سمی گرفتگی تنفسی ایجاد نکنند.
اگر چسب اپوکسی فرآیند پخت را طی نکرده است:
اگر چسب اپوکسی شما عمل آوری نشده باشد، قائدتا نرمتر است و میتوانید از استون ساده یا ایزوپروپیل الکل به همراه پارچه، محل مورد نظر را پاک کنید.
چگونه استحکام چسب های اپوکسی تغییر میکند؟
اثر بخشی چسب های اپوکسی بسته به ترکیبات فرمول آن دارد و همانطور که گفته شد با ترکیب اولیه رزین و سخت کننده ها فرآیند عمل آوری یا پخت صورت میگیرد.
سخن آخر:
در این مقاله با چسب های اپوکسی و انواع کاربرد های آن آشنا شدیم. بهتر است بدانید امروزه میز، ساعت و انواع ظروف و وسایل تزئینی ساخته شده با رزین اپوکسی طرفداران زیادی پیدا کرده است و همچنین قیمت نسبتا بالایی دارند، بنابر این با آموزش رزین اپوکسی میتوانید به منبع درآمد خوبی برسید.